Galvaniz kaplama, çelik veya demir gibi metalleri korozyona karşı korumak için yüzeyine çinko tabakası uygulanması işlemidir. Çinko, oksijen ve nem ile tepkimeye girerek metalin paslanmasını önleyen bir bariyer oluşturur. Günümüzde en yaygın kullanılan iki galvanizleme yöntemi elektro galvaniz ve sıcak daldırma galvaniz yöntemleridir.
Her iki yöntem de metali korumak için kullanılır ancak uygulama süreçleri, dayanıklılıkları ve kullanım alanları açısından bazı temel farklılıklar gösterir. Peki, bu iki yöntem arasındaki temel farklar nelerdir? Hangi durumda hangi yöntem tercih edilmelidir? İşte detaylar…
Elektro Galvaniz Nedir?
Elektro galvaniz, metal yüzeyine çinko kaplama işleminin elektroliz yöntemiyle yapılmasını ifade eder. Bu yöntemde, metal yüzeyi bir elektrolit çözeltisi içine yerleştirilir ve elektrik akımı verilerek çinko iyonlarının metal yüzeye yapışması sağlanır.
Elektro Galvaniz Kaplamanın Avantajları
- Pürüzsüz ve parlak bir yüzey oluşturur. Estetik açıdan daha düzgün bir kaplama elde edilir.
- İnce kaplama tabakası sunar. Bu sayede hassas parçalar için idealdir.
- Daha düşük sıcaklıkta uygulanır. Isıl işlem gerektirmediği için malzemenin mekanik özelliklerini değiştirmez.
- Boyanabilir yüzey oluşturur. Üzerine kolayca boya veya kaplama uygulanabilir.
Elektro Galvaniz Kaplamanın Dezavantajları
- Korozyon direnci daha düşüktür. Çinko tabakası ince olduğu için ağır dış etkilere karşı daha az dayanıklıdır.
- Kaplama homojen olmayabilir. Kenar ve köşelerde kaplama kalınlığı değişebilir.
- Dış mekan kullanımı için uygun değildir. Daha çok iç mekân ve hafif sanayi uygulamalarında tercih edilir.
Elektro Galvaniz Kullanım Alanları
- Otomotiv sektörü (vida, somun, cıvata gibi parçalar)
- Elektrik ve elektronik bileşenler
- Hafif sanayi makineleri
- Mobilya aksesuarları
- Ev içi dekoratif ürünler
Sıcak Daldırma Galvaniz Nedir?
Sıcak daldırma galvaniz, çeliğin veya demirin erimiş çinko banyosuna daldırılarak kaplanması işlemidir. Bu işlem sırasında çinko, metal yüzeyiyle kimyasal olarak birleşerek güçlü ve kalıcı bir koruma tabakası oluşturur.
Sıcak Daldırma Galvaniz Kaplamanın Avantajları
- Yüksek korozyon direnci sunar. Kalın çinko tabakası sayesinde dış ortam şartlarına karşı uzun ömürlüdür.
- Tam kaplama sağlar. Tüm yüzeyin eşit şekilde kaplanmasını garanti eder.
- Bakım gerektirmez. Uzun yıllar boyunca herhangi bir bakım yapılmadan kullanılabilir.
- Mekanik dayanıklılığı yüksektir. Çinko ile metal arasında güçlü bir bağ oluştuğundan aşınmalara karşı dirençlidir.
Sıcak Daldırma Galvaniz Kaplamanın Dezavantajları
- Yüzey pürüzlü olabilir. Kaplama sırasında oluşan çinko katmanları pürüzlü bir görünüm oluşturabilir.
- İnce ve hassas parçalara uygun değildir. Kalın kaplama tabakası, küçük ve hassas parçalar için uygun olmayabilir.
- Isıl işlem gerektirir. Yüksek sıcaklıkta uygulandığı için malzemenin mekanik özelliklerini değiştirebilir.
Sıcak Daldırma Galvaniz Kullanım Alanları
- Dış mekan yapı elemanları (köprüler, direkler, çitler)
- Tarım makineleri ve ekipmanları
- Enerji nakil hatları ve direkleri
- Denizcilik ve liman ekipmanları
- Endüstriyel çelik konstrüksiyonlar
Elektro Galvaniz ile Sıcak Daldırma Galvaniz Arasındaki Temel Farklar
| Özellik |
Elektro Galvaniz |
Sıcak Daldırma Galvaniz |
| Kaplama Yöntemi |
Elektroliz yöntemiyle kaplama |
Erimiş çinkoya daldırma yöntemi |
| Kaplama Kalınlığı |
5-30 mikron |
50-150 mikron |
| Korozyon Direnci |
Düşük |
Yüksek |
| Yüzey Pürüzsüzlüğü |
Daha düzgün ve parlak |
Daha pürüzlü |
| Uygulama Alanı |
İç mekan, hafif sanayi |
Dış mekan, ağır sanayi |
| Maliyet |
Daha düşük |
Daha yüksek |
| Dayanıklılık |
Orta düzeyde |
Uzun ömürlü |
Hangi Durumda Hangi Yöntem Seçilmeli?
- Estetik kaygı varsa ve iç mekanda kullanılacaksa, elektro galvaniz tercih edilmelidir.
- Ağır dış hava koşullarına maruz kalacaksa, sıcak daldırma galvaniz daha iyi bir seçenek olacaktır.
- Küçük parçalar için elektro galvaniz, büyük yapı elemanları için sıcak daldırma galvaniz uygundur.
Her iki yöntem de çelik ve demir malzemeleri korumak için etkili olsa da, kullanım alanına göre doğru yöntemin seçilmesi büyük önem taşır.
Elektro galvaniz ve sıcak daldırma galvaniz, metalin ömrünü uzatan iki farklı kaplama yöntemidir. Elektro galvaniz daha ince ve estetik bir kaplama sağlarken, sıcak daldırma galvaniz daha kalın ve dayanıklı bir kaplama sunar. Kullanım amacına, ortam şartlarına ve maliyet hesaplamalarına bağlı olarak en uygun yöntemi tercih etmek, uzun vadede verimliliği artıracaktır.
